Historia powstania

Prace budowlane ruszyły w roku 1958 i trwały do 1963. Kiedy wszystko było już gotowe, to znaczy rzeka miała wyregulowane koryto, zbiornik był zabezpieczony odpowiednimi wałami, a elektrownia stała na swoim miejscu, to rozpoczęto (w 1962 roku) stopniowe spiętrzanie jeziora i w 1963 roku elektrownia wodna Dębe została oddana do użytku. Obecnie eksploatacją tejże elektrowni zajmuje się PGE Energia Odnawialna S.A.
 

Parametry techniczne

Elektrownia Wodna Dębe składa się z czterech hydrozespołów z turbinami Kaplana. Ten rodzaj turbiny został skonstruowany w 1921 przez Viktora Kaplana i jest odmianą turbiny śmigłowej (jej łopatki przypominają te w śrubach okrętowych.) Specyficzność turbiny Kaplana polega na tym, iż łopaty wirnika w trakcie pracy mogą zmieniać kąt, co pomaga regulować otrzymywaną moc. Turbiny w tej elektrowni mają średnicę 4,8 m i są sprzężone z generatorami o mocy 6,25 MVA (jednostka określająca moc znamionową). Moc zainstalowana czyli suma wszystkich wartości mocy to 20MW, natomiast uśredniona produkcja roczna to 91GWh. Elektrownia poprzez 5 linii o napięciu 110kV i dwa transformatory o mocy 16MVA każdy, łączy się z Krajowym Systemem Energetycznym. Stopień wodny który powstaje za pomocą zapory osiąga wysokość do 5,5 m, natomiast w razie podniesienia stanu wody, jest ona upuszczana przez pięć przęseł jakimi dysponuje zapora.

Jako ciekawostkę można uznać iż ten obiekt hydrotechniczny spełnia trzy funkcje. Oczywiście jest elektrownią, ale również zaporą wodną dla jeziora Zegrzyńskiego oraz mostem, ponieważ górą przebiega droga wojewódzka 632 która łączy ze sobą podwarszawskie Marki z Płońskiem.  Obecnie w elektrowni trwają prace modernizacyjne, które mają na celu doprowadzić do bezawaryjnej pracy tego obiektu, a po jej ukończeniu produkcja energii elektrycznej wzrośnie do 120GWh / rok.